หน่วยที่ 1

หน่วยที่ 1 ความรู้พื้นฐาน เกี่ยวกับนวัตกรรม เทคโนโลยีและสารสนเทศ

 ความหมายของนวัตกรรม

“นวัตกรรม” หมายถึงความคิด การปฏิบัติ หรือสิ่งประดิษฐ์ใหม่ ๆ ที่ยังไม่เคยมีใช้มาก่อน หรือเป็นการพัฒนาดัดแปลงมาจากของเดิมที่มีอยู่แล้ว ให้ทันสมัยและใช้ได้ผลดียิ่งขึ้น เมื่อนำ นวัตกรรมมาใช้จะช่วยให้การทำงานนั้นได้ผลดีมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงกว่าเดิม ทั้งยังช่วย ประหยัดเวลาและแรงงานได้ด้วย

 ความหมายของนวัตกรรมการศึกษา

“นวัตกรรมการศึกษา (Educational Innovation )” หมายถึง นวัตกรรมที่จะช่วยให้การศึกษา และการเรียนการสอนมีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น ผู้เรียนสามารถเกิดการเรียนรู้อย่างรวดเร็วมีประสิทธิผลสูงกว่าเดิม เกิดแรงจูงใจในการเรียนด้วยนวัตกรรมการศึกษา และประหยัดเวลาในการเรียนได้อีกด้วย

นวัตกรรมทางการศึกษา

หมายถึง การนำเอาสิ่งใหม่ซึ่งอาจจะอยู่ในรูปของความคิดหรือการกระทำ รวมทั้งสิ่งประดิษฐ์ก็ตามเข้ามาใช้ในระบบการศึกษา เพื่อมุ่งหวังที่จะเปลี่ยนแปลงสิ่งที่มีอยู่เดิมให้ระบบการจัดการศึกษามีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ทำให้ผู้เรียนสามารถเกิดการเรียนรู้ได้อย่างรวดเร็วเกิดแรงจูงใจในการเรียน และช่วยให้ประหยัดเวลาในการเรียน เช่น การสอนโดยใช้คอมพิวเตอร์ช่วยสอน การใช้วีดีทัศน์เชิงโต้ตอบ(Interactive Video) สื่อหลายมิติ (Hypermedia) และอินเตอร์เน็ต เหล่านี้เป็นต้น

                                                  

ความหมายของเทคโนโลยี

ความเจริญในด้านต่างๆ ที่ปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบัน เป็นผลมาจากการศึกษาค้นคว้าทดลองประดิษฐ์คิดค้นสิ่งต่างๆ โดยอาศัยความรู้ทางวิทยาศาสตร์ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพัฒนาคุณภาพ และประสิทธิภาพในกิจการต่างๆ

  

เทคโนโลยีทางการศึกษา

หมายถึง ศาสตร์ที่ว่าด้วยวิธีการทางการศึกษา ครอบคลุมระบบการนำวิธีการ มาปรับปรุงประสิทธิภาพของการศึกษาให้สูงขึ้นเทคโนโลยีทางการศึกษาครอบคลุมองค์ประกอบ 3 ประการ คือ วัสดุ อุปกรณ์ และวิธีการ

องค์ประกอบของนวัตกรรม

1. เป็นสิ่งใหม่

2. เน้นใช้ความรู้ความคิดสร้างสรรค์

3. เป็นประโยชน์  ต้องตอบได้ว่าสิ่งที่เราสร้างเป็นอย่างไร

4. เป็นที่ยอมรับ

5. มีโอกาสในการพัฒนา

นวัตกรรมมี 4 ประเภท

-การเปลี่ยนแปลงในการผลิต

-การเปลี่ยนแปลงกระบวนการผลิต

-การเปลี่ยนแปลงรูปแบบของสินค้า

-การมุ่งให้เกิดนวัตกรรมการเปลี่ยนแปลงทางความคิด

ความสำคัญของเทคโนโลยี

1.เป็นพื้นฐานปัจจัยจำเป็นในการดำเนินชีวิตของมนุษย์

2.เป็นปัจจัยหลักที่มีส่วนร่วมในการพัฒนา

3.เป็นเรื่องราวของมนุษย์

การนำเอาเทคโนโลยีมาใช้ในด้านต่างๆ

1.  เทคโนโลยีทางการทหาร

2.  เทคโนโลยีทางการแพทย์ (Medical Technology) คือ ไม่เพียงจำกัดแค่การให้บริการในวงการแพทย์ สาธารณสุข และโรงพยาบาลอีกต่อไป แต่เทคโนโลยีทางการแพทย์ได้เข้ามามีบทบาทที่สำคัญทำให้ประชาชนและผู้ป่วยสามารถเข้าถึงข้อมูลทางการแพทย์สาธารณสุข รวมทั้งใช้บริการสาธารณสุขจากที่บ้านโดยไม่ต้องเดินทาง

3.  เทคโนโลยีทางการเกษตร (Agricultural Technology) คือ วิธีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชผัก ด้วยวิธีใหม่ โดยไม่ใช้สารเคมี

4.  เทคโนโลยีทางการเกษตร (Agricultural Technology) คือ วิธีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชผัก ด้วยวิธีใหม่ โดยไม่ใช้สารเคมี

5. เทคโนโลยีทางการสื่อสาร (Communication Technology) การนำสื่อหรือข้อความของฝ่ายหนึ่งส่งให้อีกฝ่ายหนึ่งประกอบด้วยผู้ส่งข่าวสารหรือแหล่งกำเนิดข่าวสาร ช่องทางการส่งข้อมูลซึ่งเป็นสื่อกลางหรือตัวกลางอาจเป็นสายสัญญาณ  และหน่วยรับข้อมูลหรือผู้รับสาร

6.  เทคโนโลยีทางการค้า(CommercialTechnology)

7.  เทคโนโลยีทางวิศวกรรม(EngineeringTechnology)

8.  เทคโนโลยีทางการตลาดสังคม (Social Marketing Technology)

9.  เทคโนโลยีทางการศึกษา(EducationalTechnology)                           

10.  เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology)

เทคโนโลยีการศึกษาของไทยมีการพัฒนาการมา 3 ยุค คือ

        1. ยุคแรกสมัยกรุงสุโขทัยจนถึงสมัยกรุงธนบุรี ยุคนี้เป็นยุคเริ่มต้นของการพัฒนาเทคโนโลยีทางการศึกษาของไทย ในสมัยสุโขทัย พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรง ประดิษฐ์อักษรไทย เพราะตัวอักษรเป็นพื้นฐานที่สำคัญในการเผยแพร่วิทยาการต่างๆ ให้ก้าวหน้ายิ่งขึ้น

        2. เทคโนโลยีการศึกษายุคปรับเปลี่ยน ในยุคนี้นับตั้งแต่สมัยพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกครั้งที่ 2 จนถึงปัจจุบัน สหรัฐอเมริกา ได้เข้ามามีอิทธิพลในประเทศไทยมากขึ้น แทนอังกฤษและฝรั่งเศส สหรัฐอเมริกาได้นำเทคโนโลยีการศึกษาสมัยใหม่หลายอย่างมาเผยแพร่ในประเทศไทย

        3. ยุคสารสนเทศ  เทคโนโลยีการศึกษาในยุคสารสนเทศ เป็นยุคที่คอมพิวเตอร์เข้ามามีบทบาทในการสื่อสารคือเริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 2530 เป็นต้นมา อิทธิพลของคอมพิวเตอร์ที่มีต่อการสื่อสารและสังคมทำให้บทบาทของเทคโนโลยีการศึกษาต้องปรับเปลี่ยนตามไปด้วย

เทคโนโลยีการศึกษาในยุคนี้แบ่งได้เป็น4 รูปแบบคือ

1) เทคโนโลยีด้านสื่อ

2) เทคโนโลยีการสื่อสาร

3) เทคโนโลยีด้านระบบ                      

 4) เทคโนโลยีการสอน

พัฒนาการของเทคโนโลยีการศึกษา : ด้านการออกแบบการสอน

1. ธอร์นไดค์ (Edward L.Thornlike) : วิทยาศาสตร์

2. Ralph W. Tyler : กำหนดวัตถุประสงค์การสอนได้อย่างชัดเจน

3. หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 มีการวิจัยด้านการศึกษาอย่างมาก

4. เบนจามิน บลูม : การจำแนกจุดประสงค์การศึกษา

5. โรเบิร์ต กาเย่ : แนวคิดทาง พุทธิปัญญา(Cognitive Theories)

ปัจจัยที่มีผลทำให้เกิดนวัตกรรม

1.แนวคิดพื้นฐานในด้านความแตกต่างระหว่างบุคคล เช่น

-การเรียนแบบไม่แบ่งชั้น

-การเรียนแบบสำเร็จรูป

-เครื่องสอน

-การสอนเป็นคณะ

-การจัดโรงเรียนในโรงเรียน

-เครื่องคอมพิวเตอร์ช่วยสอน

2.แนวคิดในเรื่องความพร้อมเช่น

-ศูนย์การเรียน

-การจัดโรงเรียนในโรงเรียน

-การปรับปรุงการสอน

3.แนวคิดพื้นฐานในเรื่องการใช้เวลาเพื่อการศึกษา เช่น

-การจัดตารางสอนแบบยึดหยุ่น

-มหาวิทยาลัยเปิด

-เรียนแบบสำเร็จรูป

-การเรียนทางไปรษณีย์

4.แนวคิดพื้นฐานในเรื่องการขยายตัวทางวิชาการ และอัตราการเพิ่มประชากร เช่น

-มหาวิทยาลัยปิด

-การเรียนทางวิทยุ การเรียนทางโทรทัศน์

-การเรียนทางไปรษณีย์ แบบสำเร็จรูป

-ชุดการเรียน